Artikelen

ARTIKELEN op deze pagina betreffen lezingen, tijdschriftpublicaties en enkele boekpresentaties.

Alle teksten zijn auteursrechtelijk beschermd. Gedeeltelijke of gehele overname in het kader van 'open content' is toegestaan onder voorwaarde van bronvermelding.

Artikelen Dick van Biemen

Transcendentie & Maatschappelijkheid Anno 2020 (samenvatting, excerpt + recensie)

TRANSCENDENTIE & MAATSCHAPPELIJKHEID ANNO 2020 KRITISCH MANIFEST © Dick van Biemen SAMENVATTING We beleven hectische tijden, dat behoeft geen betoog. Wel het feit dat álles in beweging is en iedereen in die beweging meegenomen wordt. Lokaal en mondiaal staan mens en natuur op scherp en worden onze overspannen ambities getoetst op humanitaire en ecologische deugdzaamheid…

Lees meer ...

Het cultuurbegrip van Emmanuel Levinas (Ned./Eng. samenvatting + recensie)

Het cultuurbegrip van Emmanuel Levinas Betrokkenheid op de transcendentie als metafysica van de cultuur © Dick van Biemen SAMENVATTING Op buitengewone wijze weet de Frans-Joodse filosoof Emmanuel Levinas (1906-1995), anders dan de louter historisch of sociologisch georiënteerde cultuurwetenschapper, direct en indirect het denken over cultuur in het algemeen en de Westerse cultuur in het bijzonder…

Lees meer ...

Homo Mensura, ofwel: Protagoras door de tijd heen

De Homo Mensura-theorie als  Maataspect van Westers Denken © Dick van Biemen Niet zelden hebben de onbedoelde gevolgen van een uitspraak een bredere en langere werking dan de bedoelde. Wil zo’n uitspraak echter die eer te beurt vallen, dan moet deze aan een belangrijke voorwaarde voldoen. Ze zal een zeggingskracht moeten bezitten die groot genoeg…

Lees meer ...

En dan altijd maar weer die ‘normen & waarden’

Enkele actuele kanttekeningen bij de in 2002 geëntameerde discussie rond normen en waarden. © Dick van Biemen Het is trouwens niet ‘normen en waarden’, maar ‘waarden en normen’. Dat is de (volg)orde waarin maatschappelijke betrokkenheid in de zin van moreel handelen van de grond komt. Sociologen hebben, wellicht onbedoeld, met hun focus op normen als…

Lees meer ...

Vrijheid & plicht in een neo-liberaal leefklimaat

Deze tekst werd eerder als lezing uitgesproken voor studenten van de Open Universiteit te Rotterdam, 20 juni 1996 door: Dick van Biemen Wanneer we horen over een ‘klimaatsverandering’ zijn we geneigd in de eerste plaats aan ons milieu te denken. In deze voordracht wordt met die term een andersoortige klimaatsverandering bedoeld, laten we zeggen een…

Lees meer ...

Medialisering van de moraal: middel of kwaal?

Eerder gepubliceerd in Filosofie & Praktijk, jrg. 18 nr. 3, 1997 door: Dick van Biemen Ethiek wordt niet kant en klaar ‘gemaakt’ in de kerk, collegezaal of het parlement. Het ethische moet gestalte krijgen binnen het maatschappelijk spanningsveld van economische schaarste, sociale ongelijkheid en psychologisch egoïsme. Deze condition humaine is niet van gisteren; de vraag…

Lees meer ...

Authenticiteit en beeldende kunst

Lezing in het kader van de Kunst en Architectuur manifestatie Façade 2012 van het Zeeuws Museum en het Centrum voor Beeldende Kunst Zeeland 15 november 2012 – Abdij te Middelburg door: Dick van Biemen Het door het Zeeuws Museum en het CBK Zeeland georganiseerde symposium over authenticiteit in de beeldende kunst stelt – uitgaand van…

Lees meer ...

Overvloed & onbehagen

Lezing ‘April, de Maand van de Filosofie’, boekhandel de DRYKKERIJ zaterdag 9 april 2005, te Middelburg door: Dick van Biemen Het thema Overvloed & onbehagen laat zich vertalen in het dilemma ’teveel van dit, en te weinig van dat’. Een simpel voorbeeld: Wie kent niet de ervaring van een heerlijke maaltijd waar je te overvloedig…

Lees meer ...

Niets dan de Waarheid

Lezing: ‘April, de Maand van de Filosofie’, boekhandel de DRYKKERIJ zaterdag 8 april 2006, te Middelburg door: Dick van Biemen ‘Niets dan de Waarheid’, zo luidt het thema in deze Maand van de Filosofie – en dat wil nogal wat zeggen. Ik raak met zo’n thema al direct in de problemen. Want, wat pretendeert zo’n…

Lees meer ...

Wat is filosofie?

Lezing ‘April, de Maand van de Filosofie’, boekhandel de DRYKKERIJ zaterdag 10 april 2004, te Middelburg door: Dick van Biemen Waarde toehoorders, wij leven in een wereld die te denken geeft. Met dit understatement wil ik de filosofie bij u introduceren als een hulp bij dat denken. En om dan maar gelijk bij het begin…

Lees meer ...

Zin & context: poging tot verstaan van de individuele zinbeleving

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in het tijdschrift Filosofie, jrg. 8 nr. 2, april / mei 1998 door: Dick van Biemen De gedachte dat vandaag de dag mèt de legitimerende systemen ook de grote zingevende kaders verdwenen zijn wekt voor wie vertrouwd is met het postmoderne denken geen verwondering meer. Lyotard heeft wat dit betreft…

Lees meer ...